Kiến trúc Đông Dương là phong cách thiết kế được nhiều khách hàng, chủ đầu tư sử dụng cho ngôi nhà, công trình của mình. Với vẻ đẹp được chắt lọc qua năm tháng, đường nét hài hòa, tối giản nhưng không kém phần sang trọng, kiến trúc Đông Dương ngày nay đang đứng đầu trong những loại hình kiến trúc được yêu thích nhất.
Hãy cùng Chúng tôi khám phá kiến trúc Đông Dương và những thông tin về loại hình kiến trúc này trong bài viết dưới đây nhé!
Kiến trúc Đông Dương là gì?
Trong tiếng Pháp, Indochine chỉ các quốc gia thuộc bán đảo Đông Dương (bán đảo Trung-Ấn) bao gồm: Campuchia, Thái Lan, Lào, Việt Nam, Myanmar, Malaysia.
Phong cách kiến trúc Đông Dương là sự kết hợp hoàn hảo giữa hai cái nôi văn hóa thế giới là phương Đông và phương Tây mà cụ thể là hai nền văn hóa lớn của thế giới: Trung Quốc và Ấn Độ.
Ở Việt Nam, kiến trúc Đông Dương trong thiết kế nội thất chịu ảnh hưởng khá nhiều từ văn hóa Trung Hoa do Việt Nam bị đô hộ 1000 năm. Đặc biệt, Lào và Campuchia chịu ảnh hưởng của Ấn Độ. Với sự kết hợp hoàn hảo của hai nền văn hóa đã hình thành nên phong cách Đông Dương với tính thẩm mỹ cao. Như vậy cũng thể hiện được tinh hoa văn hóa của hai vùng đất với bản sắc và lịch sử của mình.
Hai nền văn hóa tương phản nhưng cũng bổ sung cho nhau về sự hấp dẫn và vẻ đẹp của chúng. Đó là một trong những phong cách kiến trúc sang trọng ấn tượng nhất ở Pháp.
Hay có thể nói kiến trúc Đông Dương là sự kết hợp hài hòa giữa bản sắc văn hóa Việt Nam và phong cách tân cổ điển Pháp. Công trình kiến trúc này thể hiện vẻ đẹp chiết trung độc đáo giữa hai nền văn hóa phương Tây và phương Đông. Indochine Style được ví như “nụ hôn kiểu Pháp trên môi người con gái Á Đông”, vừa tinh tế, lãng mạn nhưng không kém phần truyền thống.
Phong cách kiến trúc này góp phần tôn vinh nghệ thuật kiến trúc dân tộc, cổ vũ các kiến trúc sư Việt Nam tiếp tục đi theo con đường nghệ thuật đậm đà bản sắc văn hóa nước nhà.
Lịch sử phát triển của kiến trúc Đông Dương
Các kiến trúc sư người Pháp đã tạo ra phong cách kiến trúc Đông Dương. Phong cách kiến trúc được du nhập từ Pháp, sau một thời gian sử dụng, những công trình kiến trúc do Pháp xây dựng này có một số hạn chế, từ công năng sử dụng không phù hợp với nếp sống người Việt đến khí hậu ẩm, mưa nhiều, gió lớn, đặc biệt là thiết kế và thẩm mỹ cảnh quan bản địa. . Chính sự “bất hợp lý” này đã tạo tiền đề cho sự phát triển của kiến trúc Đông Dương.
Giai đoạn những năm 30, 40 của thế kỷ 20, ảnh hưởng của đế quốc Pháp ở Việt Nam bắt đầu suy giảm, để được sự ủng hộ của nhân dân, một số kiến trúc sư người Pháp đã đi theo trường phái mỹ thuật phương Đông. giảng dạy và trình bày các ý tưởng, phương án thiết kế sáng tạo mang đặc trưng Việt Nam.
Kiến trúc sư người Pháp Ernest Hébrard , giáo sư trường École des beaux-arts d’Indochine và là công chức cao cấp được chính phủ Pháp cử sang Việt Nam phụ trách quy hoạch và kiến trúc của ba nước Đông Dương, được cho là đã đã có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của kiến trúc Đông Dương. Ông gọi nó là “phong cách Đông Dương” và nó cũng đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá.
Có thể nói, kiến trúc Đông Dương là một hình thức chiết trung Á-Âu, không chỉ chứa đựng những nét kiến trúc đặc trưng của ba nước Đông Dương Việt Nam, Lào, Campuchia mà còn có cả những chi tiết kiến trúc Trung Hoa. Kiến trúc sư Hébrard đã vận dụng “phong cách kiến trúc Đông Dương” hết sức độc đáo và sáng tạo để tạo nên những công trình có giá trị nghệ thuật cao.
Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội là công trình kiến trúc tiêu biểu cho phong cách Đông Dương do Ernest Hébrard thiết kế. Cho đến nay, công trình này vẫn giữ được vẻ đẹp mang nhiều nét đặc trưng giao thoa từ nhiều quốc gia.
Ngoài ra, nhiều công trình khác như Nhà hát Lớn Hà Nội, khách sạn Metropole Hà Nội, v.v. cũng được xây dựng vào thời điểm này. Mỗi công trình đều thể hiện những đặc điểm nổi bật của phong cách Đông Dương nổi bật giữa quần thể kiến trúc đa dạng thời bấy giờ.
Là phong cách đã có từ rất lâu, nhưng vì là kiến trúc gắn với “bản sắc và giá trị văn hóa Việt” nên nó vẫn được ưa chuộng và sử dụng thường xuyên trong kiến trúc xây dựng, đặc biệt là trong trang trí nội thất gia đình.
Đặc điểm của phong cách kiến trúc Đông Dương
Kỹ thuật và vật liệu xây dựng
Kiến trúc Đông Dương (Indochine) thường sử dụng hệ khung bê tông cốt thép, có khả năng chịu lực cao. Khung nhà bằng thép đúc sẵn, đá màu sứ, đá chẻ xám (hay còn gọi là gạch đá) và gạch hoa văn kẻ caro tạo ấn tượng độc đáo.
Các phương tiện kỹ thuật luôn được cải tiến để thích ứng với văn hóa và khí hậu Việt Nam như cột thu lôi, bóng đèn, cổng sắt, v.v.
Giải pháp kiến trúc
Để phù hợp với khí hậu của Việt Nam, các biện pháp thông gió và cách nhiệt đã được đưa ra, bao gồm bố trí các hành lang của tòa nhà và giàn che rộng rãi dọc theo toàn bộ chiều dài của tòa nhà. Các thanh gió sẽ được xây dựng trên tường gần trần nhà để thúc đẩy thông gió và tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên.
Giếng trời, sân trong hay tiểu cảnh cũng được thiết kế để tạo sự thông thoáng mà vẫn giữ được tính thẩm mỹ cho các mặt kiến trúc của công trình. Hầu hết các công trình kiến trúc đều có khuôn viên đủ rộng bên trong để tạo thêm sự nhẹ nhàng, thoải mái.
Chủ nghĩa lập thể, bố cục mở và không hạn chế, không phụ thuộc vào các yếu tố đối xứng, các đường nét kiến trúc nằm ngang với các cửa sổ thẳng và nhấn mạnh vào các góc vuông cụ thể đều là những đặc điểm nổi bật điển hình của kiến trúc Đông Dương. Thông thường chúng được lên kế hoạch tỉ mỉ về mọi mặt và có tiền đề được bố trí hợp lý.
Kiến trúc Đông Dương đề cao tính lập thể, bố cục tự do không hạn chế, ít dựa vào các chi tiết đối xứng, các đường nét kiến trúc thẳng và ngang, nhấn mạnh vào các góc vuông cụ thể của hình thể. Chúng thường được thiết kế cẩn thận đến từng chi tiết nhỏ nhất và được thiết kế để sắp xếp hợp lý trong bố cục của chúng.
Sử dụng hệ thống mái khác
Sự khác biệt trong kiến trúc Đông Dương một phần là do cấu trúc của mái nhà. Theo truyền thống của Việt Nam, ngói được sử dụng cho các tòa nhà nhỏ và mái bằng được sử dụng cho các tòa nhà lớn. Để che mưa nắng hiệu quả, mái nhà thường xuyên được thiết kế nhô ra ngoài, phù hợp với khí hậu “nắng mưa” của Việt Nam. Seon sẽ thu nước chảy xuống mái nhà.
Một số công trình sử dụng thiết kế mái cong ở góc, góc mái chồng diêm truyền thống, hoa văn trang trí ở đỉnh mái, góc mái cong.
Sử dụng hệ thống cửa cao và dày
Để mang đến sự thông thoáng cho ngôi nhà, thiết kế kiến trúc Đông Dương bố trí rất nhiều cửa sổ lớn. Phổ biến nhất là cửa chớp cho phép thông gió ngay cả khi cửa đóng. Hành lang cũng được xây rất nhiều cửa sổ để đón nhiều ánh sáng tự nhiên vào nhà nhất có thể.
Cửa chớp là loại cửa thường được các công trình sử dụng bởi nó cung cấp nguồn gió tự nhiên vào trong và ngoài nhà, mang lại cảm giác mát mẻ và tạo sự thông thoáng cho không gian.
Đặc điểm thiết kế kiến trúc Đông Dương
Một trong những xu hướng thiết kế nội thất được sử dụng thường xuyên trong kiến trúc nhà ở là phong cách Đông Dương . Những ngôi nhà Đông Dương không chỉ tôn lên bản sắc văn hóa mà còn mang nét cơ bản, ấm áp nhưng cũng vô cùng sang trọng tinh tế.
Màu sắc chủ đạo của phong cách Đông Dương
Những gam màu trung tính như vàng nhạt, trắng kem hay nâu, đen vô cùng phổ biến, luôn được ưa chuộng trong thiết kế nội thất phong cách Đông Dương. Ngoài ra, để tạo ấn tượng mạnh, các tông màu vàng cam, đỏ và xanh nhạt cũng thường xuyên được sử dụng. Đặc biệt, những gam màu tự nhiên như gỗ, tre, nứa cũng thường xuyên hiện diện trong phong cách này.
Vật liệu sử dụng trong phong cách kiến trúc Đông Dương
- Chất liệu gỗ: Gỗ là loại vật liệu cứng cáp, rắn chắc và dẻo, có thể dùng để tạo hoa văn, uốn cong dễ dàng hay ứng dụng làm đồ nội thất, trang trí trần, tường, sàn nhà,… Gỗ tự nhiên là vật liệu đáng chú ý trong trang trí và lắp đặt nội thất của ngôi nhà. phong cách Đông Dương. Ngoài ra, tất cả các chi tiết trang trí như hình tròn, phù điêu…. đều làm bằng gỗ.
- Chất liệu tre: Tre đã từng được sử dụng trong trang trí nội thất. Ngày nay, tre đã trở thành vật liệu trang trí hàng đầu cho những ngôi nhà cao cấp mang phong cách Đông Dương.
- Chất liệu gạch: Xi măng và gạch nung thường được sử dụng trong thiết kế nội thất Đông Dương mang đến cho căn phòng vẻ đẹp sang trọng nhưng không kém phần tinh tế và sang trọng.
Trang trí nội thất
Những đồ nội thất như sập gụ, tủ chè, phản, bình phong… đều là những yếu tố không thể thiếu của người Việt trong việc bài trí nhà ở. Ngoài ra, sự kết hợp với những đồ nội thất hiện đại của phương Tây như đèn bàn, quạt trần hay đồng hồ quả lắc tạo điểm nhấn cho ngôi nhà phong cách Đông Dương.
Nội thất phong cách Đông Dương tối giản họa tiết và sử dụng những điểm nhấn đơn giản mang đến vẻ đẹp sạch sẽ, hiện đại.
Hoạ tiết được sử dụng
Thiết kế nội thất phong cách Đông Dương gắn liền với hoa văn, họa tiết. Đây được coi là những “dấu hiệu đặc trưng” giúp người xem dễ dàng nhận ra nét kiến trúc này hơn. Từ thời Đông Sơn đến thời An Nam, hoa văn phong cách Đông Dương có những đường nét hoa lá đơn giản, cách điệu với cách thể hiện tỉ mỉ. Các chủ đề rất nghệ thuật và tượng hình, bao gồm:
- Hoa văn Kỳ Hà: Đây là loại hoa văn mắt lưới lục giác, hoa văn không đều, dài ngắn khác nhau, mép thẳng hơi cong, giống như vảy trên mai rùa. Các họa tiết lưới hình tam giác, hình chữ… được sử dụng trong các vật dụng trang trí tạo nên vẻ đẹp hài hòa nhưng vô cùng bắt mắt.
- Hoa văn hình chữ nhật: Văn hóa Trung Hoa dễ dàng bắt gặp trong phong cách Đông Dương với hoa văn hình chữ nhật được trang trí bằng các chữ Hán: Hỷ, Phúc, Lộc, Thọ. Các đường nét đơn giản, liền mạch, đan xen và chồng lên nhau và nằm gọn trong một ô hoặc nằm tự do tùy theo thiết kế.
- Mẫu tĩnh vật: Mẫu này lấy hoa quả và cái bát làm điểm nhấn. Đặc biệt, trái châu gồm kết cấu trái châu và hai con rồng cách điệu ở hai đầu góc mái, kiểu hoa văn này thường thấy trên các mái chùa. Bộ bát gồm bình nước, quạt, đàn, bút, quạt trần, kiếm, sách, cây sao…
- Hoa văn hoa lá: Hoa văn này bao gồm: Tùng, Sen, Cúc, Trúc, Mai, nó cũng là biểu tượng của Tứ quý trong 4 mùa.
- Họa tiết con vật: Loại họa tiết này sử dụng các con vật để mang lại may mắn theo quan niệm của người Á Đông. Thông thường, các mẫu này không bị cô lập mà được kết hợp với các mẫu định kỳ, cổ điển và hình chữ cái. Trong đó, các mẫu Tứ Linh: Long, Lân, Quy, Phụng được sử dụng nhiều nhất, ngoài ra còn có hổ, song ngư, sư tử, dơi…
Phù điêu truyền thống Việt Nam
- Tượng Phật: biểu tượng của tôn giáo, biểu tượng của hòa bình và cao quý
- Con rối: thể hiện hình ảnh dân gian
- Tứ Linh: Mô phỏng tứ linh: Rồng, Lân, Quy, Phụng con vật mang lại nhiều may mắn
- Hoa sen: của thời gian, biểu tượng của sự thanh khiết và trong sạch của Phật giáo
- Hoa cúc: kín đáo, bình dị, thanh cao và lâu dài
- Bồ Đề: là hình ảnh tượng trưng cho sự giác ngộ vĩ đại của Đức Phật
Tổng quan Kiến trúc Indochina của Chúng tôi hi vọng đã cung cấp những thông tin chi tiết nhất về loại hình thiết kế này. Liên hệ ngay với chúng tôi để tìm hiểu thêm về kiến trúc Đông Dương này!
